Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành ở làng Trung Hành, Hải Phòng

Bạn đã từng nghe về Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành ở làng Trung Hành, Hải Phòng chưa? Đây là những di tích tâm linh nổi tiếng ở khu vực này. Chùa Hưng Khánh là một ngôi chùa đẹp, được xây dựng vào thế kỷ 16 với kiến trúc truyền thống và các tượng Phật đẹp mắt. Hãy cùng phatgiaovietnamhaingoai đi tìm hiểu về các nét kiến trúc cổ điển của ngôi Chùa-Miếu này nha.

Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành

Chùa Trung Hành, hay còn gọi là Hưng Khánh Tự, thuộc Di tích Lịch sử-Văn hóa quốc gia kể từ năm 1993, bao gồm Miếu – Chùa thôn Trung Hành. Ngôi chùa này nằm ở làng Trung Hành, huyện An Dương, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương (nay là phường Đằng Lâm, quận Hải An, Hải Phòng).

Chùa và miếu Trung Hành nằm trên một khu đất đẹp, hướng về phía tây. Trước chùa là con đường liên xã, có cảnh đẹp và được cảnh quan hóa với những cây cổ thụ lớn, gốc nổi u và trước cổng tam quan là cây gạo cao, hoa nở đỏ rực trong mùa hè. Phía sau chùa là đường Lê Hồng Phong, tuyến đường lớn nối Sân bay Quốc tế Cát Bi với trung tâm thành phố.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Chùa Trung Hành là một ngôi chùa cổ mang đậm tín ngưỡng văn hóa truyền thống và sở hữu những nét độc đáo, riêng biệt.

Theo truyền thuyết, chùa Trung Hành được xây dựng từ thời kỳ Lý – Trần, nhưng theo dấu vết còn lại, chùa có niên đại sớm nhất là thời nhà Mạc (thế kỷ 16). Vào thế kỷ 17, cụm miếu – chùa Trung Hành đã trùng tu lớn, có thể nhận ra qua 4 cây cột cái sơn son trên toà bái đường.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Ngôi chùa được xây dựng bởi những nghệ nhân làng xóm tài ba, sử dụng các vật liệu truyền thống như gỗ, đá, ngói, gạch Bát Tràng,….

Chùa Trung Hành nằm trên một khu đất rộng phía Tây Nam thôn Trung Hành. Chùa có quy mô lớn, gồm tam quan – gác chuông, toà Phật điện, nhà thờ tổ, vườn bia, mộ tháp. Chùa Trung Hành bảo tồn một cách hoàn chỉnh cấu trúc kiến trúc và không gian của một ngôi chùa làng điển hình thời Mạc ở Hải Phòng.

Cấu tạo của ngôi Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành

Chùa có nhiều tòa ngang và dọc như sau:

  • Từ ngoài vào chùa là tam quan, điện phật hình chữ công (I), hai bên là dãy hành lang, phía sau là nhà thờ tổ. 
  • Xung quanh các công trình kiến trúc đó là hệ thống tường gạch vững chắc, phẳng phiu, tạo thành một khuôn viên vuông vức. 
  • Hàng hiên của các tòa nhà được lát gạch và bậc đá để giữ nền gạch và tránh xói mòn do nước mưa. 

Tổng thể của chùa, các tòa nhà được bố trí cân đối, hài hòa. Các tòa nhà chính cao dần lên và thu hẹp xuống một sân sau rộng rãi, nối tiếp nhà thờ tổ phía sau và hai dãy hành lang hai bên để tạo thành tổng thể kiến trúc quân bình, tương xứng. Mái đầu cong vuốt như muốn nâng toàn bộ tòa nhà lên.

Vườn chùa có nhiều cây cao, tạo bóng mát, thảo mộc rêu phủ dưới tán lá xanh và kiến trúc các bộ mái nhà thể hiện độ cao ngày càng tăng, mái được lợp bằng ngói vảy lớn làm ngôi chùa cổ tự thêm phần cổ kính.Hệ thống mái ở các tòa nhà phụ bên cạnh như đường diềm bao quanh kiến trúc chính còn tạo nên sự tương phản, làm cho các tòa nhà trông càng cao hơn.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanhQua một khoảng sân rộng với hồ nước và tượng Quan Thế Âm Bồ Tát ở giữa là tam quan chùa lớn, cổ kính. Tam quan là một kiến trúc quan trọng của mọi ngôi chùa, biểu tượng cho ý nghĩa cao siêu của Phật pháp.

 Tam quan cũng giống như tam quán, nghĩa đen là ba cách nhìn, ba quan điểm: không quan xét vật không có tính, không quan nhận sự vụ không thật, thực tướng; Pháp ban đầu không có, giả quan nhận rằng sự vụ và chư pháp đều biến hoá phi thường, đều giả tạm; Trung quan phải làm cho lẽ đắc trung đạo, không phải không, không phải giả. 

Hai cửa bên tam quan được xây kiểu 2 tầng 8 mái, có lối đi hình vòm cuốn quen thuộc. Cổng chính tam quan có 3 tầng với 12 mái, mang ý nghĩa triết học thể hiện cho tam tài là Thiên – Địa – Nhân. 

Ở trên mũi tam quan được làm bằng vôi vừa, ở giữa đóng nổi mặt nguyệt, đầu kiện đóng hồi long. Mỗi mặt tường tầng 1 và tầng 2 đều có 3 cửa nhỏ thật giả song tồn. Tam quan chùa Trung Hành còn đảm nhận thêm chức năng của một gác chuông khi tầng 2 của tam quan treo quả chuông đồng lớn, cao tới 1,40m, đường kính miệng rộng 70cm, được đúc vào năm 1822.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Phía sau cổng chùa là một hông, được trải thảm nhựa nối với tòa nhà chính, ba bên còn lại được xây dựng tường bao bọc, tách biệt với khu vườn chùa.Khu vườn phía bên trái của con đường đã được thiết kế lại thành khu tháp tổ, gồm có 8 tòa tháp hình tứ giác vuông, giống như những chiếc tháp bút được nâng lên, nhằm tạo ra không gian kiến trúc mở rộng. Tòa tiền đường có 5 gian, xung quanh xây tường gạch, hồi uôn hình quai chảo mềm mại, bờ nóc đóng phẳng, ở giữa đóng bức đại tự chữ nhật ghi nổi dòng chữ Hán lớn “Hưng Khánh tự”, đầu kiện đóng nổi triện văn. Cả hai bên của hiên đều được chế tạo từ cột đồng, và trên đỉnh của hai cột có con nghê đứng trên đầu sen vuông. Ba gian trung tâm của hiên được trang bị cửa gỗ theo kiểu “cửa tùng khung khách”.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Nhà cầu (hay còn gọi là tòa ống muống) là 3 gian dọc nổi giữa tiền đường và hậu cung. Hai bên xây tường gạch, mỗi bên gần tiền đường trổ một cửa đi lại hình chữ nhật dẫn sang dãy hành lang. Hậu cung là tòa nhà song song với tiền đường, có cấu trúc một gian hai dĩ, kích thước rộng bằng toà nhà cầu, nhưng mái cao hơn nhiều. Tường hồi xây bổ trụ giật tam cấp, mặt ngoài trang trí nhiều đường chỉ nổi gợn. Đỉnh trụ là đầu vuông thoát đáy, ở trên đặt nậm rượu và đài sen. Hai bên nhà cầu là hậu cung, có hai dãy hành lang đặt các pho tượng La hán, tôn giả bằng đá trắng.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Dưới mái chùa cổ này đang bảo lưu nhiều pho tượng Phật quý bằng gỗ, mang phong cách dân gian với các hình ảnh trang trí nghệ thuật được thờ tại toà phật điện như: Tượng Tam Thế, A Di Đà, Văn Thù, Phổ Hiền, Hộ Pháp,… Ngay sát tường, sau toà hậu cung là khu vườn bia của chùa. Bàn bia ở đây bao gồm 7 tấm nhỏ to, đa dạng về niên đại. Có bia hình chữ nhật vuông, bia chữ nhật dệt, bia được đặt trên đài sen, bia được đặt trên lưng rùa, bia hình hạc, bia thời Lê, bia thời Nguyễn,… Rất đa dạng và phong phú.. Nội dung chủ yếu của bia là bia hậu phật, nói về những người công đức xây dựng chùa. Nối vườn bia với toà nhà tổ phía sau là một khoảng sân vuông. Trong sân đặng nhiều bồn hoa, cây cảnh tạo thành một vườn thượng uyển nhỏ. Hai bên sân hai bức tường lửng cao 1,4m, mỗi bên có một cửa đi lại trang trí cầu kỳ.

Chùa Trung Hành không chỉ là Di tích kiến trúc, văn hóa quan trọng, nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân địa phương mà còn có giá trị lịch sử. Vào những ngày Mùng một, ngày rằm hàng tháng và ngày Tết, chùa thu hút nhiều người dân và phật tử đến dâng hương cầu cúng. Trong thời kỳ tiền khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, chi bộ đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam đã tổ chức cuộc họp bí mật tại đây để thảo luận về công tác cách mạng. Gần đây, chùa đã được chỉnh trang, đẹp đẽ hơn nhờ vào sự đóng góp và công đức của nhiều người dân và phật tử (đặc biệt là mặt trước sân chùa), cũng như việc đặt thêm hệ thống tượng La Hán, tôn giả.

Với vị trí thuận lợi về giao thông và kiến trúc đẹp mắt, chùa Trung Hành ngày càng thu hút đông đảo du khách đến thăm viếng, tìm hiểu và lưu giữ những kỷ niệm tuyệt vời.

          Tuy nhiên, việc thay đổi cấu trúc kiến trúc – xây dựng thái quá (đặc biệt là phía sân trước chùa) như hiện nay đã làm mất đi vẻ cổ kính, thâm u của di tích này trong quá khứ.

FAQ – Giải đáp những thắc mắc liên quan đến Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành.

 Ai là người đã xây dựng Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành?

Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành được xây dựng vào thế kỷ 16, nhưng người xây dựng chính xác của chúng vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, người dân địa phương thường kể rằng chúng được xây dựng bởi những người trung thành với đạo Phật.

Có những hoạt động tâm linh nào diễn ra tại Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành?

Tại Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành, mỗi năm có rất nhiều hoạt động tâm linh diễn ra. Ngoài việc tham dự cúng dường và cầu nguyện, người dân cũng thường tổ chức các lễ hội truyền thống như lễ hội Đền Trung Hành, thu hút đông đảo du khách và người dân tới tham dự.

chua-hung-khanh-va-mieu-trung-hanh

Chúng ta hãy trân trọng những di tích tâm linh này, đồng thời tôn trọng và bảo vệ nét đẹp của chúng. Xin cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này và hy vọng rằng nó đã giúp bạn hiểu thêm về Chùa Hưng Khánh và Miếu Trung Hành.

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *