Đền bà chúa then ở lạng sơn

Đền bà chúa then ở lạng sơn nằm tại đâu của tỉnh lạng sơn? Tại nơi này có những sự tích kỳ lạ nào. Đền bà chúa then là một hình thức cuộc sống tâm linh dân gian phổ biến và quen thuộc của cư dân Việt Nam, đặc biệt là những người thuộc dân tộc Nùng, Tày và Thái. Cùng phatgiaovietnamhaingoai tìm hiểu xem đền bà chúa then ở đâusự tích chúa then được ra đời như thế nào?

Đền bà chúa then ở đâu?

Đền lễ bà Chúa Then được xây dựng tại thôn Nà Lùng, xã Hoàng Văn Thụ, huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn (trước đây là Phiên Trấn, Văn Lan Châu, Nà Lùng Bản).

den-ba-chua-then-o-lang-son

Ngày lễ chính của đền là ngày 6/6 liên quan đến truyền thuyết Lê Trung Hưng Triều thiết lập đưa thánh tượng Bà Tổ Then vào dịp Tiết Lập Xuân thuộc giờ Giáp Thìn trong ngày Nhâm Thìn tháng Mậu Dần năm Ất Hợi (tức là 7h00 ngày 21 tháng giêng năm 1735). Ngoài ra, còn có ngày 2 tháng giêng âm lịch được gọi là lễ Lồng Tòng.

Bà Chúa Then là ai?

Bà Chúa Then, còn được biết đến như là Bà Tổ nghề bói Then, là vị thánh Then Thiên đối với những người Choang, Nùng, Tày và Thái. Thuật ngữ “Then” được hiểu là “thiên hát lên để cầu nguyện cho Ngọc Hoàng Thượng Đế”. Bà Chúa Then được coi là thần linh đã truyền ngôi cho ba người đệ tử quan trọng, gồm Bà Nhất (tổ Then của người Choang và Nùng), Bà Nhị (tổ Then của người Tày) và Bà Tam (tổ Then của người Thái).

den-ba-chua-then-o-lang-son

Bà Chúa Then sở hữu nhiều khả năng phi thường như giải cúng, xem bói, chữa bệnh, triệu hồi linh hồn và thực hiện nhiều hiện tượng siêu nhiên khác. Hình ảnh của Bà Chúa Then được miêu tả trong bộ trang phục áo chàm và khăn vấn chéo, tay cầm đàn để dẫn đầu quân đội của Chúa Then trong các hoạt động tại thiên đường và đồng thời trợ giúp con người khi họ cầu khẩn ông bà.

Lịch sử của Đền Bà Chúa Then

Vào ngày 21 tháng Giêng năm 1735, trong thời Lê Trung Hưng, triều đình ra quyết định thành lập Đền Bà Tổ Then, bao gồm việc thờ cúng Chúa Then (hoặc Bà Then), sau đó tiến tới thờ cúng Tam Toà Thánh Mẫu và thờ cúng Đức Vương Trần Quốc Tuấn, kết hợp với thờ cúng Sơn Trang. Ngôi đền này nằm tại Lạng Sơn Phiên Trấn (hiện thuộc xã Hoàng Văn Thụ, huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn).

Trải qua hàng thế kỷ, ngôi đền vẫn trụ vững tại vị trí ban đầu và đã bảo tồn được những hiện vật thờ cổ như cây hương lư, bộ mạ đi ngựa sắt, áo chàm, đàn tính, chậu đồng, mâm đồng, bộ sóc nhạc, kiếm trừ tà vải bắc cầu, và đài đồng âm dương bằng gỗ từ hàng thế kỷ trước đây.

den-ba-chua-then-o-lang-son

Ngôi đền được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng, ban đầu chỉ là một cái miếu nhỏ, dùng để thờ cúng tam tứ phủ và Bà Chúa Then của một gia đình Trung Quốc. Hàng người đã đến xem bói tại đền và mua hương hoa, đèn trà và quả trầu để thực hiện lễ mừng sau khi nghe tin đồn về sự tích Chúa Then trong ngôi miếu linh thiêng này.

Người dân trong vùng tin rằng khi bị ốm hoặc đau đớn, họ sẽ đến xem tử vi và tiến hành lễ cúng tại địa điểm này. Qua nhiều thập kỷ, ngôi đền vẫn giữ vị trí nguyên vẹn trong lịch sử.

Ngày nay, ngôi đền đang giữ trong mình nhiều vật phẩm cổ cực kỳ quý giá như nắp hương cúng có chữ viết “Thánh cung vạn tuế”, một thanh kiếm cổ xưa, bộ áo chàm truyền thống của người Nùng và một bộ sáo cổ có lịch sử hơn 100 năm.

den-ba-chua-then-o-lang-son

Vào năm 2016, ngôi đền đã trải qua quá trình tu sửa với công việc xây dựng hệ thống điện để thờ cúng Tam Toà Thánh Mẫu và Bà Chúa Then. Đồng thời, khu vực thờ cúng Sơn Trang và thờ cúng Đức Thánh Trần Triều cũng được đưa vào.

Danh sách Thủ nhang của Đền Bà Chúa Then

Suốt quãng thời gian lịch sử, Đền Bà Chúa Then đã có 9 thế hệ Thủ nhang, gồm:

– Từ năm 1775 đến 1835: Thủ nhang đầu tiên (tên không được ghi nhận)

– Từ năm 1835 đến 1871: Ông Lèo Phù Sinh

– Từ năm 1871 đến 1916: Ông Lèo Cha Sang

– Từ năm 1916 đến 1987: Ông Liễu Văn Noong

– Từ năm 1987 đến 2011: Ông Liễu Văn Quay

– Từ năm 2011 đến hiện tại: Ông Liễu Văn Thành là Thủ nhang đương nhiệm của đền.

den-ba-chua-then-o-lang-son
Ông Liễu Văn Thành là Thủ nhang đương nhiệm của đền

Lễ bà chúa then xin gì?

Tục thờ cúng chúa Then là một loại nghệ thuật tâm linh dân gian phản ánh nền văn hóa riêng biệt của dân tộc Tày, Nùng và Thái. Đối với họ, thờ cúng chúa Then không chỉ đơn thuần là để cầu nguyện mang lại an lành và may mắn, mà còn là một phần của hoạt động tôn giáo hàng năm, với niềm tin rằng chúa Then là một vị thần có quyền năng, đại diện cho thế giới tâm linh, để các con người có thể giao tiếp, xin nguyện và hy vọng mọi điều mình mong muốn từ trời đất.

den-ba-chua-then-o-lang-son

Yêu cầu phổ biến nhất là xin sức khỏe, khỏi bệnh. Điều này xuất phát từ quan niệm rằng ốm đau, bệnh tật là do hồn rời khỏi cơ thể một thời gian hoặc do “phi” xâm nhập và xúc phạm đến hồn trong cơ thể. Vậy nên, muốn khỏi bệnh, chúng ta phải làm gì để hồn quay về cơ thể hoặc đuổi hồn ma ra khỏi cơ thể?

Nhưng con người không thể tự “tiếp xúc” trực tiếp với thế giới siêu nhiên để xin được sự giúp đỡ; thay vào đó, chúng ta cần có những “người đại diện” đặc biệt. Những người này có tài năng, kinh nghiệm thực tế, và có sự tự tin trong cuộc sống, biết cách đối diện với các yếu tố bất lợi và thuận lợi mà thiên nhiên và thời tiết có thể gây ra đối với các hoạt động sản xuất của con người. Chúng ta gọi họ là “then”, “giàng” hay “pựt”.

den-ba-chua-then-o-lang-son

Chuẩn bị lễ Bà chúa then.

Việc chuẩn bị lễ khi tham viếng đền Bà Chúa Then có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, tuỳ thuộc vào ý thích và tâm trạng của mỗi người. Tuy nhiên, cần lưu ý các điều sau:

  • Đối với lễ chay, người ta thường dùng hương hoa, trà, quả và phẩm oản để cúng ban Thánh Mẫu.
  • Đối với lễ mặn, có thể mua đồ chay có hình thịt gà hoặc heo, hoặc sử dụng đồ mặn như thịt heo, gà,…
  • Đối với lễ cúng đồ sống như trứng, gạo, muối và thịt, chỉ trừ các ban quan Ngũ hổ, Bạch xà và Thanh xà ở hạ ban Công Đồng Tứ Phủ.
  • Lễ Sơn trang là những món chay đặc trưng của Việt Nam, tuyệt đối không sử dụng cua, ốc, lươn, ớt và chanh.
  • Đối với lễ thờ cô, thờ cậu: Thường bao gồm oản, quả, hương hoa, gương và lược nhỏ nhỏ, được làm tỉ mỉ và đựng trong những chiếc túi đẹp.
  •  Để nhận được sự phúc và linh ứng khi cúng thần Thành Hoàng, Thư Điền, phải sử dụng đồ chay.

FAQ – Giải đáp những thắc mắc liên quan đến Đền bà chúa then ở lạng sơn

  • Có những sự tích kỳ lạ nào liên quan đến đền Bà Chúa Then?

Đền Bà Chúa Then được coi là một trung tâm tâm linh quan trọng và có nhiều sự tích kỳ lạ trong lịch sử dân gian. Một sự tích nổi tiếng là câu chuyện về người dân sử dụng thuốc nam để chữa bệnh và thấy không hiệu quả. Họ sau đó đến đền Bà Chúa Then để xin cầu nguyện và thực hiện các nghi thức tâm linh, và đáng ngạc nhiên, sự bệnh của họ đã được chữa lành. Sự tích chúa then này đã góp phần làm tăng lòng tin và sự tôn trọng đối với đền Bà Chúa Then.

  • Liệu có những sự hiện diện không thể giải thích được tại đền Bà Chúa Then không?

Đền Bà Chúa Then được cho là một nơi có sự hiện diện tâm linh đặc biệt và có những hiện tượng không thể giải thích bằng lý thuyết khoa học. Nhiều người đã tường thuật về việc chứng kiến ánh sáng mờ ảo, tiếng đàn êm ái và những hiện tượng cảm nhận được sự hiện diện của Linh thánh. Mặc dù ghi nhận được những sự kiện như vậy, không có cách giải thích khoa học chính thức nào cho những hiện tượng này. Điều này làm cho đền Bà Chúa Then trở thành một địa điểm tâm linh của sự kỳ diệu và hấp dẫn sự quan tâm của nhiều người muốn trải nghiệm sự tương tác với thế giới tâm linh.

  • Tại sao đền Bà Chúa Then phổ biến đặc biệt trong cộng đồng dân tộc Nùng, Tày và Thái?

Đền Bà Chúa Then ở Lạng Sơn đặc biệt phổ biến trong cộng đồng dân tộc Nùng, Tày và Thái bởi vì đây là những dân tộc có truyền thống văn hóa, tâm linh và tín ngưỡng sâu sắc. Đền Bà Chúa Then đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống tinh thần của họ, là nơi để tìm kiếm sự bình an, sự may mắn và sự hỗ trợ từ thần linh.

den-ba-chua-then-o-lang-son

Đền Bà Chúa Then ở Lạng Sơn không chỉ là một di tích lịch sử và văn hóa quan trọng, mà còn là một địa điểm tâm linh đáng để khám phá và trải nghiệm. Cảm ơn quý đọc giả đã dành thời gian để đọc bài viết này và hy vọng nó đã giúp bạn hiểu thêm về văn hóa và giá trị tâm linh của Đền Bà Chúa Then ở Lạng Sơn.

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *