Chúa Bà Ngũ Hành là ai và được thờ ở đâu? Đó là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Chúa Bà Ngũ Hành là tượng trưng cho Ngũ Hành – gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa và Thổ, là các nguyên tố cơ bản trong vũ trụ. Người ta thờ Chúa Bà Ngũ Hành tại các đền, chùa, miếu và những nơi có linh thiêng, để nhờ cầu sự bình an, may mắn và thành công trong cuộc sống. Hãy cùng phatgiaovietnamhaingoai tìm hiểu nhé!
Để tìm hiểu về Chúa Bà Ngũ Hành, ta cần hiểu về khái niệm Ngũ Hành trước
Ngũ Hành là một khái niệm xuất phát từ triết học cổ Trung Quốc, mô tả rằng trời đất và vũ trụ được điều chỉnh bởi năm yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Chúng đại diện cho kim loại, gỗ, nước, lửa và đất. Các yếu tố này được gọi là Ngũ Hành và mỗi yếu tố có một mối tương sinh tương khắc theo quy luật nhất định. Quy luật này đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y học, ẩm thực và thiên văn.
Bạn đang xem: Tìm hiểu Chúa Bà Ngũ Hành là ai, được thờ ở đâu? Và nơi linh thiêng
Dần dần, thuyết Ngũ Hành đã trở thành một tín ngưỡng và cuối cùng trở thành một sự thờ phụng phổ biến trong nhiều nước châu Á, bao gồm cả Việt Nam.
Từ những tín ngưỡng dân gian được lựa chọn kỹ lưỡng, người Việt cổ đã kết hợp thuyết Ngũ Hành vào thờ phụng với hình ảnh đại diện là Chúa Bà Ngũ Hành hoặc 5 mẹ Ngũ Hành. Và từ đó, tục thờ Ngũ Hành Nương Nương đã ra đời.
Với đặc điểm là một đất nước nông nghiệp, cuộc sống của người Việt Nam phụ thuộc nhiều vào thời tiết và mùa vụ. Do đó, tín ngưỡng thờ Chúa Bà Ngũ Hành đã trở thành phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ.
Hi vọng khái niệm trên sẽ giúp bạn hiểu được Chúa Bà Ngũ Hành là ai, được thờ ở đâu?
Các vị Chúa Bà Ngũ Hành được thờ là:
- Đệ Nhất Chúa Bà Kim Tinh Thần Nữ
- Đệ Nhị Chúa Bà Mộc Tinh Thần Nữ
- Đệ Tam Chúa Bà Thủy Tinh Thần Nữ
- Đệ Tứ Chúa Bà Hỏa Phong Thần Nữ
- Đệ Ngũ Chúa Bà Thổ Đức Thần Nữ
Các sắc phong của Chúa Bà Ngũ Hành
Sắc phong của các vị Chúa Bà là rất quan trọng, vì nó chứng minh tính chính thống và quyền lực của triều đình để nhân dân thờ tự Ngũ Hành Nương Nương. Đồng thời, sắc phong cũng công nhận Chúa Bà là một vị thần tương đồng với các vị thần khác trong tín ngưỡng của người xưa.
Xem thêm : Chùa Bát Tháp (chùa Vạn Bảo) ở quận Ba Đình, Hà Nội
Theo đó, Ngũ Hành Nương Nương đã được triều đình Nguyễn truyền sắc phong và được liệt vào từ điển truyền cống suốt hàng ngàn đời sau đó. Sắc phong cho Bà Ngũ Hành tồn tại dưới hai hình thức: sắc phong chung và sắc phong riêng, phụ thuộc vào việc thờ tự tại từng địa phương. Có những địa phương chỉ thờ tự một trong năm bà hoặc thờ cả năm bà. Thứ hạng cao nhất mà Chúa Bà được phong là thượng đẳng thần, đó là vị thần cao nhất.
Từ tư liệu về sắc phong, bài vị và văn tế còn tồn tại đến ngày nay tại các di tích, tên gọi chung của 5 mẹ Ngũ Hành thường là Ngũ Hành Thần Nữ, Ngũ Hành Nương Nương hoặc Ngũ Hành Tiên Nương. Tại mỗi di tích, tên gọi của từng bà cũng không đồng nhất. Có thể gọi là Kim Đức Thánh Phi, Thủy Đức Thánh Phi, Hỏa Tinh Thần Nữ hoặc Chúa Sắt Thần Nữ,…
Bạn đã hiểu rõ được Chúa Bà Ngũ Hành là ai, được thờ ở đâu chưa?
Riêng việc thờ tự Chúa Bà Ngũ Hành
Chúa Bà Ngũ Hành được tôn thờ phổ biến trong dân gian vì người ta tin rằng các bà có những quyền năng liên quan đến đất đai, lửa, kim loại,… Các bà có thể bảo hộ và ban phước cho ngư dân, thợ thủ công, nông dân,… giúp họ thịnh vượng và có đủ để sống. Do việc thờ cúng Chúa Bà Ngũ Hành trở thành một quyền lễ phổ biến, nên Chúa Bà được thờ tự rất nhiều tại các đền miếu, đặc biệt ở khu vực miền Nam Việt Nam. Việc sắm lễ và cúng lễ cũng khá tương đồng.
Về việc sắm lễ, giống như việc thờ các vị thần linh Tứ Phủ khác, nhân dân cũng sắm lễ và dâng hương Chúa Bà vào những ngày đầu năm, đầu tháng với các nghi lễ đầy đủ và tùy ý.
Các đền, miếu thờ Chúa Bà Ngũ Hành
Trước đây, Chúa Bà Ngũ Hành thường được thờ trong các đền, miếu, điện,… phổ biến nhất là các ngôi miếu lớn và nhỏ được dân gian gọi tắt là “miếu ngũ hành” hay “miếu bà”. Ngoài ra, còn có các danh xưng khác đi cùng với tên địa phương và bên trong có tượng thờ Chúa Bà Ngũ Hành.
Tại miền Nam, ngôi miếu Bà xuất hiện ở khắp mọi nơi, đặc biệt là ở vùng nông thôn. Đôi khi, Chúa Bà được thờ tại những ngôi miếu riêng như các vị thần khác, và cũng có khi Chúa Bà được thờ trong am thờ nhỏ hoặc tiền thờ riêng tại các đền, đình, lăng,… Chúa Bà cũng được thờ rất phổ biến tại các miếu kết hợp với nhau trên khắp các thôn, làng và đường phố. Ví dụ như ở quận Gò Vấp thuộc tỉnh Gia Định cũ, có đến bốn nơi thờ Chúa Bà Ngũ Hành trong hai khu phố liền kề. Hoặc trong các gia đình, nhiều gia đình giàu có xây dựng ngôi miếu nhỏ riêng để thờ Chúa Bà ngay bên cạnh ao nuôi cá hoặc chuồng gia cầm. Đôi khi, Chúa Bà cũng thường được thờ cạnh bàn thờ Thành Hoàng (vị thần bảo hộ làng xóm) kèm với Thổ Địa, Tiền Hiền, Hậu Hiền,…
Lễ cúng vía Bà cũng được coi trọng như lễ cúng vía Thành Hoàng. Hơn nữa, mặc dù thuộc vào tín ngưỡng dân gian chứ không phải tín ngưỡng “thờ Phật”, Ngũ Hành Nương Nương vẫn thường được thờ trong các chùa. Có những ngôi chùa cổ nổi tiếng như chùa Phổ Đà Quan Âm – Gò Vấp, Chùa Vạn Thọ (quận 1), Chùa Bình An (Bình Tân),… Điều này cho thấy, tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành đã trở thành một phong trào phổ biến và phát triển sâu rộng trong đời sống dân gian người Việt.
Ngày lễ vía Chúa Bà Ngũ Hành
Xem thêm : Đức nhân vị Bà Chúa Sơn Trang là ai và ai là 12 mỹ nhân Sơn Trang?
Theo truyền thống, lễ vía Chúa Bà Ngũ Hành diễn ra vào ngày 19/3 âm lịch, mặc dù cũng có nơi lại tổ chức vào một số ngày khác, nhưng luôn nằm trong khoảng tháng 3 âm lịch. Bởi theo quan niệm của người Việt, “tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ”, nên lễ vía Chúa Bà Ngũ Hành luôn tuân theo.
Trước ngày quan trọng đó, người dân thường làm lễ “trang trí cho Mẹ” tức là làm sạch, sơn sửa và thay đồ mới cho các tượng của Chúa Bà. Vào ngày quan trọng, ngoài việc sắm lễ và dâng hương Ngũ Hành Nương Nương, các miếu thờ Bà còn có tiết mục múa bóng rối, hát, lễ và dâng hoa cho Chúa Bà.
Đó là tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành, một nghi lễ phổ biến trong cộng đồng người Việt, đặc biệt là ở miền Nam. Điều này đóng vai trò quan trọng trong văn hoá tín ngưỡng thờ nữ thần và mẫu thần.
Bạn đã hiểu rõ được Chúa Bà Ngũ Hành là ai, được thờ ở đâu chưa?
FAQ – Tổng hợp những câu hỏi liên quan
Chúa Bà Ngũ Hành là ai và được thờ ở đâu?
Chúa Bà Ngũ Hành là tượng trưng cho Ngũ Hành – gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa và Thổ, là các nguyên tố cơ bản trong vũ trụ. Người ta thờ Chúa Bà Ngũ Hành tại các đền, chùa, miếu và những nơi có linh thiêng, để nhờ cầu sự bình an, may mắn và thành công trong cuộc sống.
Ngũ Hành là gì và có ý nghĩa gì?
Ngũ Hành là khái niệm triết học cổ Trung Quốc mô tả rằng trời đất và vũ trụ được điều chỉnh bởi năm yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Chúng đại diện cho kim loại, gỗ, nước, lửa và đất. Quy luật này đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y học, ẩm thực và thiên văn.
Các đền, miếu nổi tiếng thờ Chúa Bà Ngũ Hành ở đâu?
Các đền, miếu nổi tiếng thờ Chúa Bà Ngũ Hành ở Việt Nam bao gồm chùa Phổ Đà Quan Âm – Gò Vấp, chùa Vạn Thọ (quận 1), chùa Bình An (Bình Tân), và các ngôi miếu phổ biến được gọi là “miếu ngũ hành” hay “miếu bà”. Tùy từng địa phương, tên gọi của các đền miếu này cũng có thể khác nhau.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này và hy vọng nó đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Chúa Bà Ngũ Hành là ai và được thờ ở đâu.
Nguồn: https://phatgiaovietnamhaingoai.org
Danh mục: Tin Nhanh
Leave a Reply