Tìm hiểu Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh

Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh nằm trên dãy núi Tiêu, bị bao quanh bởi cây cối tĩnh mịch suốt cả năm. Dưới chân núi là dòng sông Tiêu Tương cổ thơ mộng. Với tên gọi “Thiên tâm tự”, chùa Tiêu thuộc xã Tương Giang, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Chùa Tiêu từ lâu đã nổi tiếng là một danh lam cổ kính đại diện cho vùng đất Kinh Bắc. Với nền văn hóa tín ngưỡng Phật giáo truyền thống lâu đời, chùa Tiêu đã trở thành điểm đến tâm linh của nhiều Phật tử và người tỉnh dậy trên khắp cả nước. Hãy cùng phatgiaovietnamhaingoai tìm hiểu nhé

Lịch sử Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh

Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh được xây dựng từ thời Tiền Lê. Trở thành trung tâm Phật giáo lớn tại Kinh Bắc khi Thiền sư Lý Vạn Hạnh trụ trì tại đây. Chùa Tiêu đã trở thành nơi tu thiền và giảng pháp của nhiều cao tăng thời Lý, như Thiền sư Vạn Hạnh. Theo sách “Từ điển di tích văn hóa Việt Nam”, chùa này từng là nơi trụ trì của Thiền sư Vạn Hạnh và là nơi sinh của vua Lý Thái Tổ. Thiền sư đã nuôi dưỡng và giáo dục vua Lý Công Uẩn từ nhỏ cho đến khi trưởng thành, sau đó vua trở thành người sáng lập triều đại Lý. Theo sử sách, tại Viện Cảm Tuyền chùa Thiên Tâm có một con chó sinh con màu trắng đốm đen thành hình hai chữ “Thiên tử”, điều này liên quan đến việc vua Lý Thái Tổ sinh năm Giáp Tuất và trở thành vua.

Bạn đang xem: Tìm hiểu Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh

Ghi chú về việc chùa nuôi dạy vua Lý Công Uẩn còn được lưu truyền: “Vua Lý Thái Tổ họ Nguyễn. Người châu Cổ Pháp Lộ Bắc Giang. Mẹ là Phạm Thị, sinh vào ngày 12 tháng 2 năm thứ 5 niên hiệu Thái Bình (974). Vua khi còn nhỏ đã thông minh, tài năng, rộng lượng, học tập tại chùa Lục Tổ, sư Vạn Hạnh thấy lạ và nói rằng: “Đây là một người không phổ thông, khi lớn lên chắc chắn có thể cứu nước, yên dân và làm chủ vân mệnh hiệp hạ”. Khi Lý Công Uẩn 3 tuổi, mẹ đã đưa anh đến chùa Tiêu để gửi nuôi và dạy bảo bởi Thiền sư Lý Vạn Hạnh cho đến khi trưởng thành.

Chùa Tiêu còn được lưu giữ nhiều tài liệu cổ vật và các truyền thuyết, chuyện kể phản ánh sống động về sự tích và công trạng của Lý Công Uẩn và Quốc sư Lý Vạn Hạnh đã nuôi dưỡng và giáo dục Lý Công Uẩn từ nhỏ cho đến khi trưởng thành, sau đó vua trở thành Nhà Minh và thiết lập nền văn minh Đại Việt. Chùa cũng lưu giữ bản Chiếu dời đô như một sự tôn kính đối với công lao của vua Lý Công Uẩn trong việc dời đô từ Hoa Lư, Ninh Bình ra Thăng Long, Hà Nội.

Kiến trúc Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh

Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh được xây dựng đẹp mắt theo kiểu “trước sông, sau núi”. Chùa tọa lạc trên ngọn núi Tiêu, phía trước chùa là dòng sông Tiêu Tương, tạo nên không gian yên tĩnh và thanh bình. Chùa bao gồm cổng chùa, ngôi chánh điện, nhà Tổ, nhà bia, đài Quán Thế Âm, khu vườn tháp và các công trình khác. Cổng chùa hiện nay đã được xây dựng vào năm 1986; đài Bồ tát Quán Thế Âm được xây dựng vào năm 2001 giữa hồ nước lớn trước chùa; nhà Tổ được xây dựng vào năm 2002 và ngôi chánh điện được xây dựng vào năm 2003.

Tại chùa có một tấm bia đá, cao khoảng 0,68m, ngang khoảng 0,40m, khắc bốn chữ “Lý Gia Linh Thạch”, niên đại Cảnh Thịnh nguyên niên (1793) ghi lại sự tích về Lý Công Uẩn.

Điện Phật được bài trí trang nghiêm, có thần tượng Tam Thế Phật, Di Đà Tam Tôn… Các ban thờ bên trong chùa bao gồm Ban thờ Bồ tát Quán Thế Âm, động Quán Thế Âm, Ban thờ Hộ Pháp, Ban thờ Tôn giả A Nan và Ban thờ Trưởng lão Cấp Cô Độc.

Trên núi Tiêu có tượng Quốc sư Vạn Hạnh ngồi tọa thiền, cao khoảng 8m, mặt hướng về kinh thành Thăng Long, được xây dựng vào năm 1992.

Chùa Tiêu vinh danh nhiều tài liệu cổ và những chuyện kể về các danh tăng Việt Nam, có giá trị về văn học, sử học và triết học.

Kiến trúc của chùa Tiêu vẫn giữ được nét trang nghiêm và cổ kính từ thời Lê – Nguyễn với hệ thống Tam bảo, Viện Cảm Tuyền, nhà Tổ và các tháp cổ.

Nét nổi bật của Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh

Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh đặc biệt vì là nơi lưu giữ tượng nhục thân (tượng bó cốt) của Thiền sư Như Trí, được phục chế và bảo quản trong chính điện của chùa. Như Trí từng là trụ trì của chùa Tiêu Sơn và sống từ cuối thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XVIII. Chỉ khi một vị thiền tăng đạt đến mức cao siêu mới có thể có “nhục thân” – tức là cơ thể sẽ không bị phân hủy theo thời gian sau khi viên tịch. Điều này không chỉ mang ý nghĩa lịch sử và văn hóa mà còn chứng minh khả năng kỳ diệu của con người khi tu thân tu dưỡng.

Điều khác biệt của chùa Tiêu chính là không có hòm công đức. Tất cả các gian chính diện, tam bảo, nhà thờ tổ… đều không có hòm công đức. Trong các ban thờ trong chùa, chỉ có hoa quả, bánh kẹo và đèn nhang. Chùa không đốt vàng mã và không cử hành lễ sao giải hạn để bảo vệ không khí thanh tịnh và tinh thần tâm linh trong chùa.

Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh đã được Bộ Văn hóa và Thông tin công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia.

FAQ – Những câu hỏi liên quan

Chùa Tiêu ở Từ Sơn, Bắc Ninh có điểm nổi bật gì đặc biệt so với các ngôi chùa khác? 

Chùa Tiêu ở Từ Sơn, Bắc Ninh không có hòm công đức và không đốt vàng mã. Chùa không cử hành lễ sao giải hạn. Điều này nhằm bảo vệ không khí thanh tịnh và tinh thần tâm linh trong chùa.

Tại sao Chùa Tiêu còn được lưu giữ tượng nhục thân của Thiền sư Như Trí? 

Chùa Tiêu ở Từ Sơn, Bắc Ninh đặc biệt vì nơi này lưu giữ tượng nhục thân của Thiền sư Như Trí, người đã từng là trụ trì của chùa. Tượng nhục thân chỉ được phục chế và bảo quản trong chính điện của chùa. Điều này không chỉ mang ý nghĩa lịch sử và văn hóa, mà còn chứng minh khả năng kỳ diệu của con người khi tu thân tu dưỡng.

Chùa Tiêu ở Từ Sơn có bảo vật nào quan trọng không? 

Chùa Tiêu ở Từ Sơn lưu giữ nhiều tài liệu cổ vật và các truyền thuyết phản ánh sự tích và công trạng của Lý Công Uẩn và Quốc sư Lý Vạn Hạnh. Ngoài ra, chùa còn lưu giữ bản Chiếu dời đô như một sự tôn kính đối với công lao của vua Lý Công Uẩn trong việc dời đô từ Hoa Lư, Ninh Bình ra Thăng Long, Hà Nội.

Rất cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này. Hy vọng thông tin về Chùa Tiêu (Thiên Tâm Tự) ở Từ Sơn, Bắc Ninh sẽ giúp bạn hiểu thêm về nơi này và những giá trị văn hóa của đất nước. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết khác của chúng tôi để khám phá nhiều điều thú vị hơn về Việt Nam.

Nguồn: https://phatgiaovietnamhaingoai.org
Danh mục: Tin Nhanh