Bài viết sau đây sẽ giới thiệu về văn khấn khi cúng vào ngày giỗ đầu của người quá cố. Trong nghi lễ thờ cúng tổ tiên, việc cúng vong linh vào ngày giỗ đầu được coi là quan trọng nhất trong suốt kỳ giỗ. Trong vòng một năm, việc cúng này không đủ để xoa dịu nỗi đau, buồn bã và tiếc nuối trong lòng của người thân.
- Văn cúng lễ tại đình, đền, miếu, phủ
- Văn khấn gia tiên
Theo phong tục xưa, nếu là cúng giỗ của bố thì phải khấn là: Hiển khảo, còn nếu là cúng giỗ của mẹ thì phải khấn là: Hiển tỷ. Nếu ông đã mất thì khấn là: Tổ khảo, còn nếu bà đã mất thì khấn là: Tổ tỷ. Nếu cụ ông đã mất thì khấn là: Tằng tổ khảo và nếu cụ bà đã mất thì khấn là: Tằng tổ tỷ. Nếu anh em đã mất thì khấn là: Thệ huynh, thệ đệ, còn nếu chị em đã mất thì khấn là: Thể tỵ, thể muội. Nếu cô, dì, chú, bác đã mất thì khấn là: Bá thúc cô di, tỷ muội. Hoặc có thể khấn chung là: Cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ nội ngoại gia tiên.
Bạn đang xem: Văn khấn khi cúng giỗ
Ý nghĩa của lễ cúng giỗ
Lễ cúng giỗ là một nghi lễ truyền thống lâu đời của người Việt, và nó gắn liền với cuộc sống của mọi người. Ngày giỗ là dịp để kỷ niệm người thân đã qua đời trong gia đình, và ngày này được tính theo lịch âm. Dù có thừa hay thiếu ngày, việc tính toán ngày giỗ vẫn phải chính xác theo ngày mất của người quá cố.
Cúng giỗ hàng năm là việc rất quan trọng và cần thiết. Đây là cách con cháu thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ người đã mất. Cúng giỗ cũng mang ý nghĩa mong ước để linh hồn người đã khuất được bình an và may mắn. Khi cúng giỗ, người ta cầu nguyện để gia đình có nhiều điều may mắn, công việc thuận lợi và thành công.
Sự chuẩn bị cho mâm cỗ cúng giỗ tuỳ thuộc vào vùng miền và điều kiện kinh tế gia đình. Quan trọng nhất là lòng thành kính trong việc thờ cúng. Đồng thời, ngày giỗ còn là dịp để con cháu tụ tập lại sau một năm xa cách. Đây là thời gian để tạo sự đoàn kết và gắn kết tình máu họ hàng.
Ngày giỗ đầu, còn được gọi là “tiểu tường”, là ngày giỗ đầu tiên sau một năm ngày mất của người quá cố. Đây là một trong hai ngày giỗ được coi là kỳ tang.
Vì vậy, vào ngày giỗ đầu, người ta thường tổ chức lễ cúng trang nghiêm, bi ai và sầu thảm, tương tự như ngày tang trước đó. Con cháu đều mặc áo trắng và quỳ lạy trước linh hồn người đã khuất để bày tỏ lòng thành kính.
Văn khấn cúng vào ngày giỗ đầu
Cách tính ngày giỗ đầu
Ngày giỗ đầu, còn được gọi là tiểu tường, là ngày giỗ đầu tiên sau một năm ngày mất của người thân trong gia đình. Giỗ đầu là một trong hai ngày giỗ trong kỳ tang, khi tham gia buổi lễ cúng giỗ, con cháu đều mặc áo trắng và quỳ lạy người quá cố nhằm thể hiện sự thành kính đối với người đã khuất.
Xem thêm : Bài cúng Tết Hàn thực và những lưu ý bạn cần biết
Ngày giỗ đầu luôn được tính từ ngày mất chính xác một năm. Cho dù là đủ tháng hay không, ngày giỗ đầu vẫn là ngày mất của người quá cố khi đúng một năm.
Chuẩn bị lễ cúng giỗ đầu
Vào ngày giỗ đầu, ngoài các mâm lễ như mặn, hoa, quả, hương, phẩm oản, người ta thường mua sắm nhiều đồ không chỉ là tiền, vàng, mã, giấy mà còn có cả quần áo, nhà cửa, xe cộ và thậm chí cả hình nhân bằng giấy.
“Hình nhân” ở đây không phải để thế mạng cho ai mà là tín ngưỡng tin rằng, khi đốt hình nhân bằng giấy, nó sẽ trở thành vong linh phục vụ tại Âm giới.
Sau buổi lễ, các đồ vàng mã sẽ được đốt bên ngoài mộ. Nhưng đồ vàng mã được đốt trong ngày tiểu tường còn được gọi là “mã biếu”. Được gọi là mã biếu vì những đồ này chỉ được cúng cho vong linh người đã mất, không được sử dụng và phải mang đi cúng các ác thần để tránh sự quấy rối.
Văn khấn thổ thần, táo quân, long mạch và các vị thần linh trước khi giỗ đầu
Văn khấn gia tiên ngày giỗ đầu
Văn khấn ngày giỗ thường
Ý nghĩa
Ngày giỗ thường, còn được gọi là “cát kỵ”, là ngày giỗ của người đã mất từ năm thứ ba trở đi.
Ngày giỗ này của người đã mất sẽ được duy trì suốt cả đời. Sau năm đời, người ta tin rằng linh hồn người đã qua đời đã siêu thoát hoặc trở lại một cuộc sống khác, nên không cần phải cúng giỗ nữa. Tuy nhiên, ở một số vùng miền, ngày giỗ thường được tổ chức cúng chung tại nhà thờ họ vào mùa xuân và mùa thu (tháng chạp).
Trong khi giỗ tiểu tường và giỗ đại tường mang trong mình nỗi đau, buồn bã và tiếc nuối, ngày giỗ thường lại là dịp để con cháu nội ngoại sum họp và nhớ người đã mất.
Đây là cơ hội để con cháu hàng họ tụ tập, nội ngoại gặp gỡ và chúc sức khỏe cho nhau, gia đình và hàng họ.
Chuẩn bị lễ cúng giỗ
Xem thêm : Cúng Đầu Năm: Cách Chuẩn Bị Mâm Lễ & Bài Cúng Chuẩn Xác
Vào ngày cát kỵ, lễ cúng giỗ được chuẩn bị như mọi ngày giỗ khác với đầy đủ: hương, hoa, quả, phẩm oản, vàng mã và mâm lễ mặn gồm xôi, gà và các món cơm canh…
Thường thì trong ngày cát kỵ, chỉ mời những người trong gia đình họ tộc tham gia (không mời rộng như hai ngày giỗ trước).
Theo truyền thống, trước ngày giỗ đặc biệt như giỗ ông, giỗ bà, giỗ cha, giỗ mẹ, giỗ vợ chồng, còn có lễ tiên thường. Tiên thường là ngày giỗ trước. Trong ngày tiên thường, người đứng giỗ phải làm lễ báo cho thổ thần biết để xin phép cho linh hồn người được cúng giỗ và cho phép vong hồn các thế hệ gia tiên nội ngoại về tham dự giỗ.
Sau đó, gia chủ tới mộ người được hưởng giỗ để cúng giỗ cho các thần linh về dự giỗ, và các con cháu sẽ sửa sang, đắp lại mộ phần. Từ sáng ngày tiên thường, gia chủ phải lau chùi bàn thờ, sắp xếp lễ vật của gia chủ và người gửi giỗ.
Trong ngày tiên thường, gia chủ phải làm hai lễ: lễ cúng yết cáo thổ thần và lễ cáo gia tiên với hương, hoa, quả, phẩm oản, tiền vàng, trầu, rượu, lễ nặm cúng dâng và khấn theo văn khấn:
Văn khấn thổ thần, táo quân, long mạch và các vị thần linh vào ngày tiên thường
Văn khấn gia tiên ngày tiên thường
Văn khấn thổ thần, táo quân, long mạch và các vị thần linh vào ngày giỗ thường (cát kỵ)
Văn khấn gia tiên vào ngày giỗ thường (cát kỵ)
Vài điều cần lưu ý khi cúng giỗ tổ tiên
Trong trường hợp giỗ của ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng (còn được gọi là giỗ trọng), ngày trước ngày giỗ cần phải có lễ cúng cáo giỗ. Ngày hôm cúng cáo giỗ còn được gọi là ngày tiên thường.
Cúng cáo giỗ là để thông báo cho người đã khuất biết ngày hôm sau sẽ có lễ cúng giỗ, và cũng để thông báo với thần linh, thổ địa và công thần thổ địa tại nhà để được phép cúng giỗ và cho phép linh hồn người được hưởng giỗ. Lễ cúng cáo giỗ bao gồm cúng tại nhà và cúng ngoại mộ.
Trong lễ cúng cáo giỗ, cần cúng thần thổ địa trước, sau đó mới cúng gia tiên. Ngoài việc mời linh hồn người đã mất đến dự lễ cúng ngày hôm sau, cần mời cả linh hồn của gia tiên và các thế hệ nội ngoại về tham dự giỗ. Khi cúng giỗ tại ngoại mộ, cần sửa sang và đắp lại mộ phần.
Trong lễ cúng giỗ đúng vào ngày mất của người được hưởng giỗ, cần mời linh hồn của người được hưởng giỗ trước, sau đó mới đến linh hồn của hai họ nội, ngoại từ bậc cao nhất trở xuống và cuối cùng là cúng gia thần để tham dự buổi tiệc giỗ.
Nguồn: https://phatgiaovietnamhaingoai.org
Danh mục: Văn khấn
