Vài Ý Đẹp Về Nhân Sinh
GS Trần Thủy Tiên
1) Có một câu nói rất hay rằng:
a) Về chuyện Cá Nhân - với các việc nhỏ trong đời: Tức Giận là
lấy sai lầm của người khác để trừng phạt chính mình. Cứ mãi nhớ và không quên
khuyết điểm của người khác (nhất là sau khi người có lỗi đã xin lỗi), thì người
bị tổn thương nhiều nhất chính là bản thân mình. Bởi lẽ đó, để có được niềm vui
và cuộc sống thanh thản: khi biết là mình đã làm thiệt hại vật chất, gây đau
buồn về tinh thần, hoặc làm tổn thương tình cảm của người khác, mọi người nên
can đảm nhận lỗi, chân thành xin lỗi, và không tái phạm; để người kia bớt đau
khổ, để hai bên còn tiếp tục nhìn mặt nhau, và hợp tác trong tương lai. Ngược
lại, ta không nên truy cứu lỗi lầm (đã được nhìn nhận và xin lỗi) từ người
khác.
Yêu thương như bạn vẫn thường yêu, sống như bạn vẫn thường sống, nhưng với một niềm tin là bạn không thể có cuộc sống này lần nữa. Hạnh phúc mà bạn đang có hoặc nỗi đớn đau mà bạn đang mang, là duy nhất. Bạn hãy chấp nhận, thưởng thức niềm vui, hoặc chịu đựng nỗi buồn, theo luật nhân quả. Như bạn chỉ có thể sống được ngày hôm nay, còn ngày mai chưa tới, và chắc chắn, ngày mai đó vẫn sẽ tới, nhưng có thể sẽ không còn có bạn.
b) Tuy nhiên, trong một Tổ Chức, một Tập Thể, Cộng Đồng, hoặc Gia Đình - có cùng chung chí hướng, lý tưởng, hoặc mục tiêu hành động, thì khi có Sai Lầm quan trọng xẩy ra, cần có sự chấn chỉnh, tìm hiểu sự thật, và vạch ra các sai sót, để mỗi cá nhân có trách nhiệm, nhận lỗi và sửa lỗi ngay, càng sớm càng tốt. Điều nầy giúp bảo vệ, ổn định, và củng cố tổ chức hoặc tập thể đó, để cùng nhau tiếp tục tiến bước trong sự đoàn kết và cùng hướng tới mục tiêu chung. Nếu không, các cá nhân hoặc hội viên sẽ mất niềm tin, không tham gia và đóng góp nữa; vậy tổ chức hoặc tập thể đó sẽ tan rã.
2) Từ Bi
Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 của Tây Tạng, có kể về một vị sư già, sau khi bị nhà
nước Trung Cộng giam tù 20 năm, đã vượt biên trốn sang Ấn Độ. Đức Đạt Lai Lạt
ma hỏi vị sư già này rằng, trong 20 năm tù kia, nhà sư lo sợ điều gì nhất. Vị
sư già trả lời, trong 20 năm trong tù, lúc nào cũng chỉ lo sợ có mỗi một điều:
Chỉ sợ rằng mình mất đi Bồ Đề Tâm, chỉ sợ có khi nào khởi lên lòng oán giận các
cai tù... Chỉ sợ lòng mình không giữ được Từ Bi, Nhẫn Nhục, của một vị sư. Cũng
cần biết là đất nước Tây Tạng hiền hòa đã bị quân đội Trung Cộng xâm lăng và
chiếm đóng từ năm 1950 đến nay (62 năm). Mới đây, một số vị sư và ni cô Tây
Tạng ở Trung Cộng đã bắt đầu tự thiêu từ cuối Tháng Ba đến nay, để phản kháng
sự áp bức tàn bạo bằng súng đạn và chính trị tuyên truyền nham hiểm của Trung
Cộng với ý đồ tiêu diệt văn hóa và Phật Giáo Tây Tạng. Họ đã bị đánh đập, bắt
giữ tàn bạo. Một số vị sư còn bị mang ra đấu tố dã man như thời xưa và bị kết
án tử hình vì tội “ly khai”.
3)
Chờ Đợi
Sao phải đợi đến lúc cô
đơn mới nhận ra giá trị của một người bạn tốt đã giúp mình trước đây?
Sao phải đợi được yêu rồi mới đem lòng yêu người?
Sao phải đợi có thật nhiều rồi mới chia xẻ một chút?
Sao phải đợi có một nỗi đau hoặc thất bại rồi mới cần đến một lời ước nguyện?
Sao phải đợi có thời gian mới đem sức mình ra phục vụ cộng đồng?
Bạn ơi, sao phải đợi? Bởi có thể là bạn không biết sẽ đợi đến bao lâu.
Đã bao nhiêu lần ta chần chừ để rồi cơ hội phục vụ hoặc chung sức làm việc tốt
với nhau đã vuột đi?…
Hãy làm những gì bạn nghĩ đúng và hữu ích, cho bạn và người khác, ngay bây giờ.
4)
Ngạc Nhiên
Có người hỏi: "Điều gì làm Ngài ngạc nhiên nhất về cõi nhân loại?"
Đức Đạt Lai Lạt Ma trả lời:
"Con Người !…Bởi vì con người phung phí sức khỏe để tích tiền của, rồi lại
bỏ tiền ra để tìm mua lại sức khỏe. Và vì quá lo nghĩ cho tương lai, con người
quên mất hiện tại, đến nỗi không sống đúng và sống vui với hiện tại lẫn tương
lai. Con người sống như thể sẽ không bao giờ chết… Nhưng rồi sẽ chết như chưa
từng sống bao giờ."
5)
Lo Lắng
Có hai chuyện phải lo:
Hoặc
là bạn khỏe mạnh, hoặc bạn bị ốm đau.
Nếu khỏe mạnh, thì chẳng có gì phải lo lắng
Nếu bị ốm đau, thì có hai điều phải lo lắng:
Hoặc sẽ được bình phục, hoặc sẽ chết.
Nếu được bình phục, thì chẳng có gì phải lo.
Nếu bị chết, thì có hai điều phải lo:
Hoặc lên thiên đàng, hoặc xuống địa ngục.
Nếu lên thiên đàng, thì chẳng có gì phải lo lắng.
Nếu xuống địa ngục, thì bận tíu tít để trả quả.
Còn
thì giờ đâu mà lo.
Vậy thì, không nên lo nghĩ vô ích và uổng phí thì giờ.
Phải khởi sự làm được gì hữu ích cho bản thân và tập thể ngay bây giờ, khởi đầu
là cương quyết tự sửa mình qua ý nghĩ, lời nói, và hành động, mỗi ngày.
Kỷ Niệm Ngày Quốc Tế Nhân Quyền
Năm nay ngày10/12/2011
GS TRẦN THỦY TIÊN, M.A
In Psychology and Sociology - sưu tầm.